Gebruik ANPR-data voor fiscale controledoeleinden

Aan [X] te [Z] (hierna: belanghebbende) zijn voor de jaren 2010 en 2011 naheffingsaanslagen opgelegd in de loonbelasting en premie volksverzekeringen ten bedrage van € 4.112 resp. € 4.008. Tegelijkertijd zijn, in één geschrift verenigd met de naheffingsaanslagen, bij beschikking verzuimboetes opgelegd van € 4.112 resp. € 2.779.

 

Belanghebbende heeft tegen de aanslagen bezwaar ingediend, welke bezwaren door de Inspecteur bij een in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar zijn afgewezen.

 

Belanghebbende heeft tegen die uitspraken op bezwaar beroep ingesteld bij rechtbank Zeeland-West-Brabant (hierna: de Rechtbank). Bij uitspraak van 29 mei 2013 heeft de Rechtbank het beroep ongegrond verklaard.1

 

Belanghebbende heeft tegen uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij gerechtshof ‘s-Hertogenbosch (hierna: het Hof). Bij uitspraak van 27 maart 2015 heeft het Hof het hoger beroep ongegrond verklaard.2

 

Belanghebbende heeft bij brief van 3 mei 2015 tegen deze uitspraak tijdig en ook overigens regelmatig beroep in cassatie ingesteld. De staatssecretaris van Financiën (hierna: de Staatssecretaris) heeft een verweerschrift ingediend, waarop belanghebbende heeft gerepliceerd. De Staatssecretaris heeft geen conclusie van dupliek ingediend.

 

De Staatssecretaris betoogt in zijn verweerschrift dat, anders dan het Hof heeft geoordeeld, geen sprake is van het opvragen van gegevens op grond van artikel 55 AWR, maar van zelfstandige gegevensvergaring door de Belastingdienst op grond van artikel 11 en 12 AWR. Dit betoog dient mijns inziens te worden opgevat als incidenteel beroep in cassatie. In zijn conclusie van repliek betoogt belanghebbende dat in cassatie niet langer plaats is voor een betwisting van de feiten.

 

In cassatie is (hoofdzakelijk) in geschil of de Inspecteur de op basis van de ANPR-technologie verkregen gegevens kan gebruiken voor controle van het privégebruik van de aan belanghebbende ter beschikking gestelde auto’s.

 

Bij deze conclusie behoort een bijlage, waarin ter toetsing van de rechtmatigheid van de vergaring en het gebruik van de ANPR3-gegevens door de Belastingdienst, verschillende (nationale en Europeesrechtelijke) regelingen worden besproken. Hierbij wordt een onderscheid gemaakt tussen de gegevensverwerking door de Belastingdienst enerzijds (ten behoeve waarvan wordt ingegaan op de Algemene wet inzake rijksbelastingen, de Algemene wet bestuursrecht en de Wet bescherming persoonsgegevens) en die door de Politie anderzijds (waarvoor onder meer de Politiewet, de Wet politiegegevens en het Wetsvoorstel ANPR van belang zijn).

 

Het Hof heeft de feiten, voor zover in cassatie van belang, als volgt vastgesteld (overgenomen uit het proces-verbaal van de mondelinge uitspraak van de Rechtbank):

Belanghebbende is van 1 januari 2010 tot en met 31 december 2011 in dienstbetrekking geweest bij [A] BV te [Q] (hierna: de werkgever). Aan belanghebbende zijn door zijn werkgever in dat jaar de volgende auto’s ter beschikking gesteld: gedurende de periode 1 januari 2010 tot en met 21 augustus 2011 en van 26 augustus 2011 tot en met 31 december 2011 een Volvo V70 met het kenteken [AA-00-BB] en gedurende de periode 22 augustus 2011 tot en met 25 augustus 2011 een Renault Mégane met kenteken [CC-00-DD].

 

Belanghebbende beschikte voor zowel 2010 als 2011 over een Verklaring geen privé- gebruik auto (hierna: de Verklaring).

 

Belanghebbende heeft op verzoek van de Inspecteur rittenregistraties en aanvullende informatie overgelegd over de periodes 1 januari 2010 tot en met 31 december 2010 en 1 januari 2011 tot en met 6 september 2011.

 

De Inspecteur heeft de rittenadministratie vergeleken met (foto)camerabeelden afkomstig van het Korps landelijke politiediensten (KLPD) met behulp van ANPR-technologie. De Inspecteur heeft aan de hand van de informatie van het KLPD geconstateerd dat de auto met kenteken [AA-00-BB] in de onder 2.3 vermelde periode diverse malen is gesignaleerd op de A16 te hoogte van Hazeldonk op dagen waarop belanghebbende volgens zijn rittenadministratie elders of niet heeft gereden in deze auto.

 

 

Voor de Rechtbank en het Hof was onder meer in geschil of (i) de Inspecteur de beslissing op bezwaar voldoende heeft gemotiveerd; (ii) de Inspecteur bevoegd was om de onderhavige naheffingsaanslagen op te leggen; (iii) belanghebbende met de door hem overgelegde rittenadministratie overtuigend heeft aangetoond dat minder dan 500 kilometer op kalenderjaarbasis met de auto privé is gereden; (iv) de Inspecteur door gebruik te maken van de ANPR-gegevens heeft gehandeld in strijd met de Wbp, de richtlijnen van het CBP, artikel 8 van het EVRM dan wel met artikel 441b WvSr en (v) of de verzuimboetes terecht en tot het juiste bedrag zijn opgelegd.

 

 

Ter zake van het eerste geschilpunt heeft de Rechtbank geoordeeld als volgt:

Belanghebbende heeft gesteld dat in de uitspraak op bezwaar het motiveringsbeginsel is geschonden. Naar het oordeel van de rechtbank is die uitspraak echter voldoende gemotiveerd.

 

Ter zake van het tweede geschilpunt (bevoegdheid van de Inspecteur), heeft de Rechtbank onder verwijzing naar artikel 3, lid 1 en lid 2, AWR en de memorie van toelichting bij deze bepaling, geoordeeld dat de woonplaats van belanghebbende niet bepalend is voor de bevoegdheid van de Inspecteur tot het opleggen van de onderhavige naheffingsaanslag (r.o. 2.7 t/m 2.7.2). Anders dan belanghebbende betoogt, is de aanslag dus opgelegd door een bevoegde inspecteur.

 

 

Ter zake van het derde geschilpunt heeft de Rechtbank geoordeeld dat belanghebbende niet het vereiste bewijs heeft geleverd dat de auto op jaarbasis niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden is gebruikt (zie r.o. 2.8.1 t/m 2.8.3). De Rechtbank neemt hierbij in aanmerking dat vaststaat dat één van de ritten die op het door de KLPD aan de Belastingdienst verstrekte beeldmateriaal was waar te nemen, niet in de administratie is vermeld.

 

Ter zake van het vierde geschilpunt overwoog de Rechtbank dat artikel 8, onderdelen c en e, van de Wet bescherming persoonsgegevens, in samenhang gezien met artikel 55 AWR, voldoende basis vormt voor het door de Inspecteur overgelegde convenant tussen de Politie en de Belastingdienst, en daarmee voor het verstrekken van de onderhavige gegevens. Bovendien is volgens de Rechtbank de termijn die is verstreken tussen het maken van de foto’s in 2010 en het opleggen van de naheffingsaanslagen in 2012 niet dermate lang dat artikel 10 van de Wbp is geschonden. Tot slot oordeelt de Rechtbank dat het systeem van kentekenherkenning niet in strijd is met het EVRM, omdat het gaat om gegevens die bestaan los van de wil van belanghebbende en zij niet van belanghebbende zelf afkomstig zijn (zie r.o. 2.10.1 t/m 2.10.5).

 

Met betrekking tot de rechtmatigheid en hoogte van de boetes (het vijfde geschilpunt) heeft de Rechtbank geoordeeld als volgt:

De standpunten van belanghebbende, dat (i) sprake is geweest van een vrijwillige verbetering en (ii) hem wegens bepaalde correspondentie met de Inspecteur een beroep toekomt op het vertrouwensbeginsel, worden door de Rechtbank afgewezen (zie r.o. 2.9.1 t/m 2.9.5).

 

 

Ter zake van het tweede geschilpunt (de bevoegdheid van de Inspecteur), overweegt het Hof onder verwijzing naar het arrest van de Hoge Raad van 14 juni 2013 (BNB 2013/185) dat de naheffingsaanslagen zijn opgelegd door een bevoegde Inspecteur.

 

Het Hof sluit zich aan bij het oordeel van de Rechtbank voor het jaar 2010 dat belanghebbende niet het vereiste bewijs heeft geleverd dat hij in dit jaar niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden met de aan hem door de werkgever voor het verrichten van werkzaamheden ter beschikking gestelde personenauto heeft gereden. Belanghebbende heeft geen enkel feitelijk verweer gevoerd tegen de door Inspecteur geconstateerde rit die niet in de rittenadministratie bleek te zijn verantwoord, behoudens dat “er sprake kan zijn van een eenvoudige vergissing in de datum van de enige privé-rit”. Hij heeft geen toelichting gegeven op de mogelijke “vergissing”. Ook anderszins heeft belanghebbende geen bewijs bijgebracht die de stelling schraagt dat hij de ter beschikking gestelde auto’s voor niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden zou hebben gebruikt. Het Hof volgt derhalve het oordeel van de Rechtbank dat belanghebbende niet heeft doen blijken dat hij in 2010 de maximale afstand van 500 kilometer voor privé-doeleinden niet heeft overschreden.

 

Vervolgens beoordeelt het Hof belanghebbendes klacht dat de Inspecteur de ANPR-gegevens op onrechtmatige wijze, namelijk in strijd met het recht op privacy, heeft verkregen en zij daarom niet mogen worden gebruikt bij het opleggen van de aanslag. Het Hof begint zijn oordeel met de overweging dat de onderhavige controle door de Belastingdienst een inbreuk vormt op het recht van belanghebbende zich met de auto vrijelijk te bewegen waarheen hij wenst, zodat sprake is van een inmenging van het openbaar gezag in belanghebbendes privéleven:

Het Hof stelt vast dat het inherent is aan het door belanghebbende indienen van de verklaring geen privégebruik, zoals hiervoor omschreven in 4.4, dat de persoonlijke levenssfeer van belanghebbende wordt geraakt. Door het indienen van de verklaring dient belanghebbende immers een administratie bij te houden van de met de auto voor privédoeleinden verreden kilometers. De wetgever heeft dit vorm gegeven in de in het voormelde artikel 13bis, vijftiende lid, Wet LB, geformuleerde (zware) bewijslast. Desgevraagd door de Inspecteur dient belanghebbende te doen blijken dat hij met de auto minder dan 500 kilometer voor privédoeleinden heeft gereden. Elk tegenbewijs van de Inspecteur voor de door hem gestelde onjuistheid van de overgelegde administratie raakt per definitie de privésfeer van belanghebbende. Het Hof stelt vast dat belanghebbende zelf heeft gekozen voor de fiscale faciliteit door indiening van de verklaring geen privégebruik en daarmee controle over het privédomein toelaat. Hij had, zeker gelet op het nadien gereden aantal kilometers met de auto voor privédoeleinden, ook kunnen kiezen voor het niet aanvragen van de verklaring geen privégebruik. Dit alles laat onverlet dat het uitoefenen van controle in voormelde zin een inbreuk vormt op het recht van belanghebbende zich met de auto vrijelijk te bewegen waarheen hij wenst. Het vormt daarmee een inmenging van het openbaar gezag in privé leven van belanghebbende.

 

De wijze waarop de Belastingdienst de in geschil zijnde ANPR-gegevens heeft verkregen en waarmee een inbreuk is gemaakt op belanghebbendes privéleven, wordt door het Hof als volgt omschreven:

Kort gezegd komt de werkwijze van de Belastingdienst in deze neer op het volgende. De Belastingdienst maakt medegebruik van ANPR-camera’s van de politie; deze staan opgesteld op een aantal doorgaande wegen. Naar de Inspecteur ter zitting mededeelde, werden de foto’s vanaf 2010 tot 1 september 2014, zonder enige bewerking door de politie, per week doorgezonden. Vanaf 1 september 2014 zijn de foto’s zonder enige tussenkomst van de politie “real-time” doorgezonden naar de Belastingdienst. Deze samenwerking met de politie is neergelegd in het tot de stukken behorende “CONVENANT BELASTINGDIENST- POL1TIE INZAKE MEDEGEBRUIK VAN DE ANPR-CAMERA’S VAN DE POLITIE”. De Belastingdienst, aldus de Inspecteur, filtert de gegevens en vernietigt de “no-hits” direct. Van de ontvangen gegevens wordt ongeveer 60% vernietigd en 40% wordt gebruikt voor controle-doeleinden, zoals onder meer het bepalen of er terecht geen bij tel 1 ing met betrekking tot het privégebruik van de auto plaatsvindt. De voor controle-doeleinden geselecteerde gegevens worden door de Belastingdienst gedurende 7 jaren bewaard. Er is overleg met het College. De werkwijze van het verzamelen en gebruik van ANPR-informatie is in 2010 gemeld aan het College, conform de Beleidsregel CBP richtsnoeren ANPR van 14 juli 2009, aldus de Inspecteur. Het gebruik van de ANPR-gegevens is gebonden aan strikte regels en de gegevens zijn niet beschikbaar voor derden.

 

Het Hof concludeert dat het gebruik van de ANPR-gegevens bij het opleggen van de aanslag rechtmatig heeft kunnen plaatsvinden. Het overweegt hiertoe onder meer dat de werkwijze van de Belastingdienst niet kan worden getoetst aan de Wbp, nu dit de bevoegdheid van de belastingrechter te buiten gaat; de Inspecteur niet onrechtmatig noch in strijd met enig beginsel van goed bestuur heeft gehandeld, door de bewaartermijn van 7 jaar en de waarborg van artikel 67 AWR (geheimhoudingsplicht) in acht te nemen; de Inspecteur voldoende wettelijke grondslag heeft op de ANPR-gegevens te gebruiken voor controle van het privégebruik van de aan belanghebbende ter beschikking gestelde auto, en dat de informatievergaring op basis van de ANPR-technologie in het licht van artikel 8 EVRM proportioneel is en tevens aan het subsidiariteitsvereiste voldoet.

 

Het Hof heeft de boetes, overeenkomstig het standpunt van de Inspecteur ter zitting, verlaagd naar 25% van de boetegrondslag. Deze boetes over de jaren 2010 en 2011 van resp. € 1.028 en € 694 worden door het Hof passend en geboden geacht.

 

 

In hoofdstuk 5 ga ik op elk van deze klachten in.

 

 

 

Volgens de Staatssecretaris is dus geen sprake van het opvragen van gegevens op grond van artikel 55 AWR, maar van zelfstandige gegevensvergaring door de Belastingdienst op grond van artikel 11 en 12 AWR. Dit betoog dient mijns inziens te worden opgevat als incidenteel beroep in cassatie.

 

 

De Staatssecretaris heeft niet op belanghebbendes verweer gereageerd.

 

Omdat tussen de door het Hof vastgestelde werkwijze en de door de Staatssecretaris voorgestelde gang van zaken een discrepantie bestaat, zal ik eerst onderzoeken of het Hof buiten de rechtsstrijd van partijen is getreden door de werkwijze van de Belastingdienst (toch) te toetsen aan artikel 55 AWR. De rechtsstrijd wordt bepaald door de grondslag van het beroepschrift, de overgelegde stukken, het verhandelde tijdens het vooronderzoek en het onderzoek ter zitting.4

 

 

Belanghebbende heeft niet met zoveel woorden aangevoerd dat het opvragen van de gegevens door de Belastingdienst plaatsvond op grond van artikel 55 AWR, maar heeft, onder andere in zijn beroepschrift voor de Rechtbank, wel indirect op de stelling van de Inspecteur gereageerd door te betogen dat artikel 55 AWR geen (toereikende) wettelijke grondslag biedt voor deze wijze van gegevensvergaring.

 

Tot de stukken van het geding behoort onder andere het convenant van 26 januari 2011 dat tussen de Politie en de Belastingdienst is gesloten. Hierin is opgenomen ‘dat de Belastingdienst ten behoeve van de uitvoering van zijn taken wenst te beschikken over de gegevens die [de Politie] met behulp van ANPR-technologie vergaart’.6 In artikel 4 van het convenant is voorts opgenomen dat de Politie de ANPR-gegevens opslaat in een afgeschermde omgeving, en vervolgens onbewerkt en ongecontroleerd doorstuurt naar de Belastingdienst, wanneer deze daarom verzoekt.7

 

Op basis van voorgaande stukken en op basis van verklaringen van de Inspecteur heeft het Hof de werkwijze van de Belastingdienst vastgesteld in diens overweging in r.o. 4.8 (zie onderdeel 2.7 van deze conclusie). Hierin is door het Hof onder meer vastgesteld dat de Politie de ANPR-gegevens heeft doorgezonden naar de Belastingdienst. Gezien het voorgaande, acht ik deze feitelijke vaststelling door het Hof niet onbegrijpelijk.

 

In het licht van het voorgaande is het Hof mijns inziens niet buiten de rechtsstrijd getreden door de wijze waarop de gegevens door de Belastingdienst zijn verzameld te toetsen aan artikel 55 AWR, en niet aan de artikelen 11 en 20 AWR.8

 

Nu het middel van de Staatssecretaris niet tot cassatie kan leiden, kan in cassatie worden uitgegaan van de feitelijke vaststelling van het Hof, nl. dat de Belastingdienst de betreffende ANPR-gegevens heeft verzameld en verwerkt op een wijze die door het Hof is omschreven in r.o. 4.8 van diens uitspraak.

 

In zijn eerste klacht betoogt belanghebbende dat het Hof in strijd heeft gehandeld met artikel 8:77 en 8:78 Awb, omdat de beslissing van het Hof ter openbare zitting is uitgesproken door andere rechters dan de rechters die de zaak hebben behandeld.

 

Anders dan belanghebbende betoogt, verplichten artikel 8:77 en 8:78 Awb niet ertoe dat de openbare uitspraak wordt gedaan door dezelfde rechters als de welke die zaak hebben behandeld.

 

 

In zijn tweede klacht betoogt belanghebbende dat het oordeel van het Hof, dat de uitspraak op bezwaar voldoende is gemotiveerd, onbegrijpelijk is, mede omdat het Hof hiertoe mede redengevend acht dat dat de uitspraak op bezwaar zes pagina’s omvat.

 

De klacht kan niet tot cassatie leiden omdat de mogelijke onvoldoende motivering in de fiscale procedure kan worden aangevuld.

 

 

In zijn derde klacht betoogt belanghebbende dat het oordeel van het Hof, dat belanghebbende niet het vereiste bewijs heeft geleverd dat hij in 2010 niet meer dan 500 kilometer voor privédoeleinden heeft gereden, onbegrijpelijk is. Slechts één geconstateerde afwijking, waarvan in casu sprake is, is volgens belanghebbende onvoldoende om de rittenadministratie over 2010 te verwerpen.

 

De klacht faalt omdat het (feitelijke) oordeel van het Hof dat de kilometeradministratie, waaraan scherpe eisen worden gesteld, aan de wettelijke eisen voldoet, niet berust op een onjuiste rechtsopvatting en ook niet onbegrijpelijk is.

 

 

In zijn vierde klacht betoogt belanghebbende dat het Hof ten onrechte heeft geoordeeld dat de belastingrechter de handelwijze van de Inspecteur niet kan toetsen aan de Wbp, omdat dit de bevoegdheid van de belastingrechter te buiten gaat. Het Hof heeft dienaangaande overwogen:

Belanghebbende stelt dat het gebruik van de met ANPR-technologie verworven gegevens in strijd is met de Wbp, omdat het gebruik niet noodzakelijk zou zijn. Het Hof verstaat de stelling aldus dat het gebruik niet proportioneel is in relatie tot het doel (de controle van de rittenadministratie). Belanghebbende heeft zijn stelling niet gespecificeerd noch nader onderbouwd, behoudens verwijzing naar een kopie van een persbericht van EenVandaag van 28 oktober 2014. Het Hof wijst de grief af. In het kader van het voorliggende belastinggeschil is toetsing van de voormelde werkwijze van de Inspecteur aan de Wbp niet aan de orde nu dit de bevoegdheid van de belastingrechter te buiten gaat. Bij de behandeling hierna van de door belanghebbende gestelde schending van artikel 8 EVRM zal nader worden ingegaan op het proportionaliteitsvereiste.

 

Het Hof heeft terecht geoordeeld dat de belastingrechter niet bevoegd is om te toetsen of de Inspecteur heeft gehandeld in strijd met de Wet bescherming persoonsgegevens. Ik verwijs naar de onderdelen 3.35-3.45 van de bijlage.

 

 

In zijn vijfde klacht betoogt belanghebbende dat het Hof ten onrechte heeft geoordeeld dat belanghebbende zijn stelling ter zake van het proportionaliteitsvereiste niet heeft gespecificeerd of nader heeft onderbouwd (zie r.o. 4.9 in onderdeel 4.7 hiervoor). Dit oordeel is volgens belanghebbende onjuist, omdat de Inspecteur de bewijslast dient te dragen van een proportioneel en noodzakelijk gebruik van de met ANPR-technologie verworven gegevens, daar hij de partij is die daarmee dat gebruik dient te rechtvaardigen.

 

Terecht heeft het Hof geoordeeld dat belanghebbende de feiten moet stellen en moet aantonen waaruit blijkt dat de Inspecteur de algemene beginselen van behoorlijk bestuur heeft geschonden.

 

 

In zijn zesde klacht betoogt belanghebbende dat het Hof ten onrechte heeft geoordeeld dat artikel 55 AWR een toereikende wettelijke grondslag is om de op basis van de ANPR-technologie verkregen gegevens te gebruiken voor controle van het privégebruik van de aan belanghebbende ter beschikking gestelde auto’s. Het Hof heeft in dit verband geoordeeld:

De Inspecteur heeft de gegevens op grond van artikel 55 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) verkregen. Voorzover belanghebbende heeft bedoeld te stellen dat de Inspecteur heeft gehandeld in strijd met genoemd artikel 55 van de AWR faalt de grief. Belanghebbende stelt in dit verband dat het moet gaan om de uitwisseling van bestaande gegevens. Naar het oordeel van het Hof betreffen het hier ook bestaande gegevens. Dat het in het onderhavige geval gaat om door ANPR-camera’s van de politie gegenereerde foto’s die worden doorgegeven, met ingang van 1 september 2014 “real-time”, maakt dit niet anders. (…)

 

Het Hof concludeert dat de Inspecteur voldoende wettelijke grondslag heeft de gegevens op basis van de ANPR-technologie te gebruiken voor controle van het privégebruik van de aan belanghebbende ter beschikking gestelde auto’s.

 

 

 

In weerwil van hetgeen belanghebbende aanvoert, staat artikel 55 AWR niet eraan in de weg dat de Inspecteur gegevens gebruikt die hem door de politie ter beschikking zijn gesteld.9

 

Voor zover belanghebbende met zijn klacht beoogt aan te voeren dat gedurende enige tijd in strijd met de Wet politiegegevens en de Politiewet data werden bewaard ten behoeve van de Belastingdienst, faalt de klacht, omdat noch gesteld noch aangetoond is dat de bewaring geschiedde onder zodanige omstandigheden dat gebruik van deze gegevens zozeer indruist tegen hetgeen van een behoorlijk handelende overheid mag worden verwacht, dat het gebruik van die gegevens ontoelaatbaar moet worden geacht.10

 

 

In zijn zevende klacht betoogt belanghebbende dat het Hof ten onrechte heeft geoordeeld dat belanghebbende zou hebben gesteld dat de bewaartermijn van 7 jaar te lang is. Het Hof heeft dienaangaande geoordeeld:

De bewaartermijn van 7 jaren van op grond van de AWR verkregen gegevens vloeit voort uit de wettelijke bevoegdheid een navorderingstermijn van 5 jaren te hanteren. Een algemene bewaartermijn voor de onderhavige gegevens van 7 jaren is niet in alle gevallen noodzakelijk, doch het staat vast dat deze is gebaseerd op een wettelijke grondslag, te weten het uitoefenen van bevoegdheden ten behoeve van heffing en inning van belastingen. Voor zover de bewaartermijn van 7 jaren al als (te) lang kan worden beschouwd, hetgeen belanghebbende stelt, en voor zover niet noodzakelijk voor het nagestreefde doel, doet dat naar ’s Hofs oordeel aan de rechtmatigheid van het gebruik van de gegevens in de onderhavige situatie niet af. Het is aan de wetgever bepalingen in de AWR en de Wbp te synchroniseren. Het Hof merkt voorts op dat indien belanghebbende binnen het juridische kader van artikel 13bis van de Wet LB wordt geconfronteerd met niet adequate behandeling van de met ANPR-technologie verkregen gegevens, het leerstuk van het nieuwe feit ex artikel 16 van de AWR in voorkomend geval rechtsbescherming zal kunnen bieden. De Inspecteur is voorts op grond van artikel 67 van de AWR gehouden de gegevens verkregen met ANPR-technologie geheim te houden, dat wil zeggen deze gegevens niet verder te verspreiden dan noodzakelijk voor - kort gezegd - richtige belastingheffing en inning van rijksbelastingen en in- en uitvoerrechten. Met het in acht nemen van deze bewaartermijn en de waarborg van artikel 67 van de AWR heeft de Inspecteur jegens belanghebbende onrechtmatig noch in strijd met enig beginsel van goed bestuur gehandeld. Tot slot merkt het Hof op dat toetsing van het gebruik van met ANPR-technologie gegenereerde gegevens aan artikel 441B van het Wetboek van strafrecht niet toekomt aan de belastingrechter, maar in voorkomende geval is voorbehouden aan de strafrechter.

 

 

Allereerst merkt het Hof op dat de Belastingdienst de met ANPR-technologie gegenereerde gegevens, direct na binnenkomst, selecteert op basis van een aantal fiscale controle- doelen; 60% wordt direct vernietigd en 40% wordt bewaard voor controle-doeleinden. Hiermee wordt voldaan aan het op basis van objectieve criteria selecteren van de informatie voor het doel waarvoor deze is bestemd, namelijk het controleren van onder meer het privégebruik van de zakelijk ter beschikking gestelde auto. In voornoemd arrest van het HvJEU worden met betrekking tot het bewaren van gegevens nadere voorwaarden gesteld. De gegevens worden in het onderhavige geval gedurende 7 jaren bewaard. Het Hof sluit niet uit dat de in punt 62 en 63 van het arrest gegeven overwegingen ten aanzien van deze bewaartermijn mogelijk kunnen leiden tot reactie van de wetgever indien een nieuwe richtlijn op dit punt wordt aangescherpt. Onder verwijzing naar hetgeen het Hof hiervoor heeft overwogen in 4.10 kan de lengte van de bewaartermijn van 7 jaren naar ’s-Hofs oordeel evenwel niet tot de conclusie leiden dat de Inspecteur met het bewaren van de met ANPR-technologie gegenereerde gegevens jegens belanghebbende handelt in strijd met artikel 8 EVRM.

 

 

Nu als onbetwist vaststaat dat de onderhavige belastingaanslag is vastgesteld binnen de daarvoor geldende termijn, falen de klachten over de duur van de oplegging daarvan.

 

 

In zijn achtste klacht betoogt belanghebbende dat het Hof had moeten toetsen of de verwerving en het gebruik van de ANPR-gegevens voldoen aan de Wbp. Het moet het ‘zozeer indruist-criterium’ doorstaan (r.o. 4.9; zie onderdeel 3.7 hiervoor).11

 

In zijn negende klacht betoogt belanghebbende dat het Hof ten onrechte heeft geoordeeld dat de belastingrechter niet toekomt aan de toetsing van artikel 441b van het Wetboek van Strafrecht,12 omdat dat in voorkomende geval is voorbehouden aan de strafrechter.

 

De achtste en negende klacht zijn gericht tegen juiste oordelen van de uitspraak van het Hof, zodat zij falen. Zie tevens onderdeel 4.14.

 

 

Het Hof heeft ter zake van de toepassing van de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit, geoordeeld als volgt:

De in 4.4 weergegeven wettelijke bepalingen en de indiening van de verklaring van geen privégebruik betekenen een substantiële fiscale verlichting van de belastingdruk voor belanghebbende. Het past binnen een dergelijk systeem dat de Belastingdienst controle uitoefent op nakoming van de voorwaarden waar de faciliteit aan moet voldoen. Gelet op het grootschalige karakter van het verlenen van verklaringen van geen privégebruik, de beperkte mogelijkheden tot controle hiervan en het grote budgettaire belang dat hiermee voor de Staat is gemoeid, ligt het voor de hand om deze controle zo efficiënt mogelijk in te richten. Naar het oordeel van het Hof is de informatievergaring op basis van de ANPR-technologie proportioneel bezien in het licht van het doel, te weten, in het kader van richtige belastingheffing, onder meer het controleren van rittenadministraties. Het alternatief zou zijn dat de Belastingdienst investeert in andere dure technieken en mogelijk een groter beslag aan ambtenaren nodig heeft om andere controlemogelijkheden te exploreren. Het moge duidelijk zijn dat het de privacy van belanghebbende zouden vormen en evenzeer belastend zouden zijn voor de burger. Belanghebbende heeft op geen enkele wijze aangegeven op welke wijze de voormelde controle goedkoper en minder belastend voor hem zou kunnen worden ingericht. Het Hof concludeert dat getoetst aan proportionaliteit noch aan subsidiariteit in relatie tot artikel 8 EVRM, het gebruik van de van de met ANPR-technologie verkregen gegevens in de onderhavige casus verbiedt.

 

In zijn tiende klacht betoogt belanghebbende dat het Hof onbegrijpelijk en in strijd met het recht heeft geoordeeld dat de onderhavige informatievergaring via ANPR proportioneel is.

 

Het Hof heeft feitelijk en voldoende gemotiveerd geoordeeld dat belanghebbende niet heeft aangetoond dat de Inspecteur minder belastende alternatieve controlemiddelen ter beschikking stonden. Voor wat betreft de klacht over schending van artikel 8 EVRM, merk ik op dat blijkens vaste rechtspraak artikel 8 EVRM niet in de weg staat aan de belastingheffing en handhaving daarvan op basis van door de wetgever vastgestelde regels (e.g. de informatieverplichtingen die zijn opgenomen in de AWR).

 

 

Aan belanghebbende zijn, op grond van artikel 67c, lid 1, AWR jo. paragraaf 24, lid 5, BBBB, over de jaren 2010 en 2011 aanvankelijk twee verzuimboetes opgelegd van elk 100% van de boetegrondslag (de nageheven loonbelasting). Deze boetes zijn, overeenkomstig de conclusie van de Inspecteur bij de zitting voor het Hof, door het Hof gematigd tot 25% van de boetegrondslag.

 

Het Hof heeft ter zake van de boetes het volgende geoordeeld:

Aan belanghebbende is over het jaar 2010 en 2011 ingevolge artikel 67c, eerste lid, van de AWR, in samenhang met paragraaf 24, vijfde lid, van het Besluit Bestuurlijke Boeten 1998 (hierna: BBBB) een verzuimboete opgelegd van 100% van de boetegrondslag (de nageheven LB). Ter zitting heeft de Inspecteur zich op het standpunt gesteld dat de boete telkens dient te worden gematigd tot 25%. De Inspecteur heeft zich met betrekking tot beide belastingtijdvakken op het standpunt gesteld dat belanghebbende grove schuld heeft aan het niet betalen van belasting over het privégebruik van de aan hem in dat tijdvak ter beschikking gestelde auto’s. In zijn arrest van 23 juni 1976, nr. 17 879, BNB 1976/199 heeft de Hoge Raad grove schuld omschreven als “een in laakbaarheid aan opzet grenzende omstandigheid”.

 

Het Hof is van oordeel dat belanghebbende met het overleggen van een onjuiste kilometeradministratie door ten minste 1 privérit in 2010 en ten minste 5 privéritten in 2011 niet in de administratie op te nemen, doelbewust de Inspecteur op het verkeerde been heeft willen zetten om belastingheffing te ontgaan. Hij heeft hiermee in zo grote mate onzorgvuldig gehandeld dat hem een ernstig verwijt kan worden gemaakt en het aan zijn grove schuld is te wijten dat aanvankelijk te weinig belasting is geheven.

 

Het Hof acht derhalve bewezen dat belanghebbende het beboete feit heeft begaan en dat hem dienaangaande grove schuld kan worden verweten. Belanghebbende stelt dat de boete over 2011 niet in volle omvang op zijn plaats is, omdat hij voornemens was in de aangifte inkomstenbelasting 2011 uit eigen beweging aan te geven dat hij de aan hem ter beschikking gestelde auto voor meer dan 500 km op jaarbasis voor privédoeleinden gebruikte in 2011. Het Hof verwerpt de grief en sluit aan bij overweging 2.9.4. van de uitspraak van de Rechtbank en maakt die tot de zijne. Het Hof voegt hier aan toe dat belanghebbende heeft nagelaten de verklaring geen privégebruik in te trekken en heeft gepersisteerd in het onjuist administreren van zijn privé verreden kilometers. Het Hof acht de verzuimboete over het jaar 2010 en 2011 passend en geboden.

 

Voor de toelichting op de behandeling van onderstaande middelen verwijs naar de onderdelen 2.5. e.v. van bijlage bij deze conclusie.

 

 

In zijn elfde klacht betoogt belanghebbende dat het Hof niet heeft aangegeven waaruit blijkt dat belanghebbende, met het overleggen van een onjuiste kilometeradministratie, doelbewust de Inspecteur op het verkeerde been heeft willen zetten om belastingheffing te ontgaan.

 

Met deze klacht wenst belanghebbende kennelijk aan te voeren dat het Hof niet heeft gemotiveerd dat het aan zijn grove schuld te wijten is dat te weinig belasting is geheven. Het Hof overweegt in r.o. 4.17 dat belanghebbende in 2010 en 2011 resp. 1 en 5 privéritten niet in de kilometeradministratie heeft vermeld. Met het oordeel dat belanghebbende dit doelbewust heeft gedaan, heeft het Hof klaarblijkelijk te kennen willen geven dat de onjuiste opgave door belanghebbende berust op een in laakbaarheid aan opzet grenzende onzorgvuldigheid en dat dus sprake is van grove schuld, welk oordeel niet onbegrijpelijk is en voldoende is gemotiveerd.

 

Dit blijkt tevens uit de laatste volzin van r.o. 4.17, waarin ligt besloten dat belanghebbende met het overleggen van de onjuiste kilometeradministratie in zo grote mate onzorgvuldig heeft gehandeld, dat het aan zijn grove schuld is te wijten dat te weinig belasting is geheven.

 

 

In zijn twaalfde klacht betoogt belanghebbende dat ’s Hofs oordeel, dat de boetes passend en geboden zijn, onbegrijpelijk is, omdat deze boetes in het dictum van de uitspraak worden gematigd. Die matiging is, blijkens pagina 4 van het proces-verbaal van de mondelinge uitspraak van het Hof, weliswaar conform de conclusie van de Inspecteur, maar het oordeel in r.o. 4.18 is desalniettemin onjuist.

 

De klacht faalt omdat sprake is van een kennelijke verschrijving van het Hof die aan de juistheid van het dictum niet afdoet.

 

 

In zijn dertiende klacht betoogt belanghebbende dat een boete over 2011 in volle omvang niet op haar plaats is, omdat belanghebbende voornemens was om in de aangifte inkomstenbelasting 2011 uit eigen beweging aan te geven dat de hem ter beschikking gestelde auto voor meer dan 500 km op jaarbasis voor privédoeleinden is gebruikt. Hij hoefde de huidige fiscale techniek in de loonbelasting niet te kennen. De Inspecteur had zich reeds voor deze tijd (6 september 2011) gemeld over het privégebruik van deze auto.

 

De omstandigheid dat belanghebbende voornemens was in de aangifte IB/PVV 2011 de auto van de zaak correct aan te geven, doet – indien dat voornemen al bewezen zou zijn – niet af aan de rechtmatigheid van de boete wegens de verplichte afdracht van loonbelasting. Bovendien was een vrijwillige verbetering in de zin der wet in dit geval niet meer mogelijk na de brief van de Inspecteur van 6 september 2011.13

 

 

In zijn veertiende klacht betoogt belanghebbende dat het hof heeft verzuimd om de afwijzing te motiveren van de grond dat de boetes over beide jaren dienen te worden verlaagd, omdat in elk van deze jaren er sprake is geweest van een zekere periode waarin belastingplichtige niet gehouden was te verzoeken om intrekking van de verklaring van geen privégebruik. Belanghebbende wijst in dit verband op de uitspraak van gerechtshof Arnhem van 29 december 2011.ECLI:NL:GHARN:2011:BV0822." href="#f983e811-b221-4718-be1f-c1a35d251338">14

 

In die zaak werd aan een belastingplichtige in één jaar tweemaal een auto ter beschikking gesteld: eenmaal van 1 januari 2006 t/m 18 april 2006 (door werkgever D) en eenmaal van 2 november 2006 t/m (in ieder geval) 31 december 2006 (door werkgever E). Voor de eerste periode (de dienstbetrekking bij werkgever D) was aan de werknemer een verklaring ‘geen privégebruik’ afgegeven.

 

Volgens gerechtshof Arnhem was belanghebbende tot 19 april 2006 (de eerste periode) niet gehouden te verzoeken om intrekking van de verklaring geen privégebruik, omdat uit zijn rittenadministratie bleek dat in het tijdvak van 1 januari 2006 t/m 18 april 2006 door belanghebbende minder dan 500 privékilometers waren gereden.15 Er was zodoende in deze periode geen sprake van een beboetbaar feit waarvoor door de inspecteur een boete kon worden opgelegd.

 

Anders dan belanghebbende meent, is het geval dat zich in de uitspraak van gerechtshof Arnhem voordeed (twee verschillende dienstverbanden) niet vergelijkbaar met het onderhavige – wat er verder van dit oordeel van het hof ook zij. Dat belanghebbende pas na een bepaalde periode de grens van 500 kilometer heeft overschreden, en daardoor (logischerwijs) pas op dat moment een verzoek tot intrekking zou kunnen doen, brengt niet met zich dat deze eerdere periode een strafverminderende omstandigheid vormt c.q. bij het vaststellen van de hoogte van de boete buiten aanmerking moet worden gelaten.

 

 

In zijn vijftiende klacht betoogt belanghebbende dat het Hof niet heeft gemotiveerd waarom het de stelling heeft afgewezen dat belanghebbende, in tegenstelling tot vele anderen, eerst achteraf bericht heeft gekregen van de Belastingdienst en zodoende met boetes is geconfronteerd.

 

Bij deze klacht heeft belanghebbende geen belang, omdat de enkele daarin vermelde omstandigheid geen reden vormt voor vermindering van de boete.

 

Uit het vorenstaande volgt dat alle klachten van belanghebbende falen.