Samenvatting
De beroepsorganisatie voor accountants (NBA) en het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben een oplossing gevonden voor enkele complexe problemen waar accountants soms tegenaan lopen bij de controle van de coronasubsidie NOW. Hiermee zijn mogelijke obstakels weggenomen voor bedrijven om de aanvraag van de definitieve NOW-subsidie te doen. Het is heel belangrijk dat bedrijven uit de eerste ronde NOW deze aanvraag snel doen, want als UWV geen aanvraag ontvangt, wordt de definitieve NOW-subsidie vastgesteld op nul. De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft hier op 7 september 2021 een Kamerbrief over gestuurd.
Veel bedrijven hebben de afgelopen periode gebruikgemaakt van de NOW. Op basis van een door hen ingeschat omzetverlies en de loonsom hebben ze een voorschot van 80% gehad. Hierdoor konden ze hun personeel doorbetalen en zijn banen behouden gebleven. De subsidie wordt definitief als bedrijven een vaststelling van de NOW-subsidie aanvragen gebaseerd op de daadwerkelijke omzet en de loonsom in de subsidiemaanden. Voor sommige bedrijven betekent dit dat ze nog subsidie krijgen, anderen zullen (deels) subsidie moeten terugbetalen. Bedrijven kunnen daarvoor met UWV een coulante betalingsregeling afspreken. In oktober 2020 is het aanvraagloket geopend voor de subsidievaststelling van de eerste NOW-periode (maart, april en mei 2020), ook staat het loket van NOW 2 (juni, juli, augustus en september 2020) sinds maart 2021 open.
Op dit moment blijft het aantal vaststellingsverzoeken voor NOW 1 nog achter. UWV heeft nu 64.000 verzoeken binnen van de circa 140.000 aanvragers. Meer dan de helft, ongeveer 76.000 bedrijven, moet dit dus de komende twee maanden nog doen. Het is belangrijk dat deze bedrijven dit echt uiterlijk 31 oktober a.s. doen. Als UWV op die datum geen verzoek binnen heeft, wordt de subsidie op nihil vastgesteld, dat betekent dat een bedrijf geen recht heeft op de NOW. Ook deze subsidie wordt immers betaald uit publiek geld, dus is het belangrijk dat wordt vastgesteld of bedrijven hier recht op hebben.
Er zijn verschillende oorzaken denkbaar voor de vertraagde aanvragen. Zo kunnen bedrijven het naar achteren hebben geschoven in de hectiek en onzekerheid van afgelopen coronajaar. Sommige bedrijven die een terugbetaling verwachten, hebben de aanvraag wellicht uitgesteld om het gespreid terugbetalen later te kunnen starten. Een aantal bedrijven dacht eerder dat de aanvraag automatisch binnen zou komen. UWV is daarom al eerder communicatie-activiteiten gestart zodat bedrijven goed weten wat ze moeten doen, de komende periode zal dit worden doorgezet en geïntensiveerd.
Daarnaast hebben accountants aan de bel getrokken dat ze soms de deadline niet halen. De controle voor de NOW is afhankelijk van de hoogte van het subsidiebedrag en de grootte van het bedrijf. Bedrijven die een voorschot hebben gehad tussen de € 20.000 en de € 125.000 moeten een derdenverklaring leveren. Boven de € 125.000 hebben bedrijven een accountantsverklaring nodig. Dit zijn relatief weinig bedrijven, maar met grote subsidiebedragen. Om de druk bij de accountants te verlichten, kunnen bedrijven tot veertien weken na de vaststellingsaanvraag nog een accounts- of derdenverklaring indienen. Deze aanvullende veertien weken gelden alleen als de vaststelling uiterlijk 31 oktober a.s. is aangevraagd.
Ook leidt met name het concernbegrip waarmee in de NOW gewerkt wordt bij grote complexe internationale bedrijven tot omvangrijke accountantsonderzoeken. Samen met beroepsorganisatie Koninklijke Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants (NBA) past het ministerie daarom het accountantsprotocol en de standaarden aan zodat het beter werkbaar is en tegelijkertijd het doel van de controle dient. Een van de wijzigingen is dat bedrijven waarvan de accountant een vastgelegde set controlewerkzaamheden heeft verricht, maar waarbij nog steeds niet zeker is dat wereldwijd elke uithoek is gevonden, 10% minder subsidie krijgen in plaats van een nihilstelling. Zo’n 140 tot 160 bedrijven die NOW hebben aangevraagd hebben zo’n complexe structuur, gezamenlijk hebben ze tussen de € 360 en 440 miljoen subsidie ontvangen.