Gerelateerde content
- Wet en parlementaire geschiedenis
- Internationale regelgeving
- Lagere regelgeving
- Besluiten
- Jurisprudentie
- Commentaar NLFiscaal
- Literatuur
- Recent
Samenvatting
Taalcoaches die het land in trekken, trainingen voor ambtenaren om duidelijker te schrijven en praktische hulpmiddelen om communicatie met mensen te verbeteren. Staatssecretaris Raymond Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stelt meer mensen en middelen beschikbaar voor het begrijpelijker maken van overheidstaal. Om overheidscommunicatie te verbeteren, stuurt hij de nieuw opgerichte Direct Duidelijk Brigade het land in om ambtenaren te helpen bij het verbeteren en begrijpelijker maken van teksten. De Direct Duidelijk Brigade bestaat uit een groep experts, taalcoaches en taalambassadeurs. Het streven is dat de brigade in 2020 uit honderd leden bestaat. De brigadeleden helpen bij het herschrijven van teksten en adviseren over begrijpelijk communiceren. Ook organiseert de brigade trainingen en zijn er taalcoaches beschikbaar die ingezet kunnen worden bij overheidsorganisaties om samen te werken aan heldere teksten. In dit artikel onderzoekt Diana van Hout in hoeverre er een recht is op begrijpelijke taal ten behoeve van de rechtsbescherming van belastingplichtigen.
NLF-W artikel
1.Inleiding
Minister (en toenmalig staatssecretaris) Knops van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft recentelijk een nieuw initiatief ondernomen om het taalgebruik van ambtenaren te ‘verbeteren’. Daarvoor worden honderd taalexperts ingezet. Het streven is dat volgend jaar duizend overheidsteksten verbeterd zijn. Daarbij ga ik ervan uit dat verbetering hier betekent dat het taalgebruik wordt vereenvoudigd zodat meer burgers de teksten begrijpen. De verbetering van het taalgebruik door de overheid is geen nieuwe ontwikkeling. In de afgelopen jaren zijn er al talloze initiatieven ontwikkeld bij gemeenten, de Belastingdienst en rechterlijke macht die ten doel hebben om het taalgebruik te vereenvoudigen zodat burgers beter begrijpen wat er is beslist of wat ze moeten doen. Maar, in hoeverre draagt de vereenvoudiging van het taalgebruik bij aan de begrijpelijkheid? Doet eenvoudig taalgebruik geen afbreuk aan de juridische houdbaarheid van een beschikking, besluit of uitspraak? Weten juristen dan nog wel wat er wordt bedoeld als uitspraken van rechters in ‘jip-en-janneke-taal’ worden geschreven?
In deze bijdrage onderzoek ik in hoeverre er een recht is op begrijpelijke taal ten behoeve van de rechtsbescherming van belastingplichtigen. Onderzoeksvragen die in deze bijdrage aan de orde komen zijn: in hoeverre bestaat er een recht op begrijpelijke taal, wat is begrijpelijke taal en in hoeverre dragen initiatieven zoals Klare Taal bij aan de begrijpelijkheid van juridische beslissingen? Ten behoeve van de centrale onderzoeksvraag onderzoek ik eerst onder ‘De Nederlandse samenleving’ welke bevolkingsgroepen problemen hebben met taal en waarom. Daarbij maak ik gebruik van reeds bestaande statistische gegevens om een globale indruk te krijgen van de aard en de omvang van de problematiek. Daarna breng ik onder ‘Recht op het gebruik van een vreemde taal?’ en ‘Recht op eenvoudig taalgebruik?’ in beeld of, en in hoeverre, er een recht is op ‘begrijpelijke taal’ en in hoeverre daar in Nederland in het fiscale recht aan wordt voldaan. Vervolgens analyseer ik onder ‘In hoeverre is vereenvoudiging van juridisch taalgebruik mogelijk?’ de rol en de knelpunten die kunnen spelen bij de vereenvoudiging van juridisch taalgebruik. Deze bijdrage sluit ik af met een conclusie en aanbevelingen.
