Samenvatting
De afgelopen periode zijn steeds meer kennisgroepstandpunten gepubliceerd. Een deel ervan op grond van de Woo, maar het merendeel via een daartoe ingerichte website van de Belastingdienst. Gezien de aandacht die verschillende kennisgroepstandpunten de afgelopen tijd in de vakliteratuur hebben gekregen, gaat Martijn Weijers in deze bijdrage in op de plaats die de kennisgroepstandpunten innemen binnen het bestaande formele rechtskader.
NLF-W artikel
1. Inleiding
Sinds maart 2023 is de Belastingdienst actief kennisgroepstandpunten gaan publiceren op een daartoe ingerichte website. Hiermee zou zijn beoogd de transparantie te vergroten en zo bij te dragen aan de rechtszekerheid van burgers en bedrijven. Inmiddels is in de praktijk al de nodige aandacht besteed aan deze kennisgroepstandpunten. Het belang ervan voor de rechtspraktijk is echter niet altijd duidelijk. In deze bijdrage zal ik de kennisgroepstandpunten daarom proberen te duiden binnen het bestaande (formele) rechtskader. Ik ga daarbij uit van de situatie waarin aanslagen en beschikkingen nog niet onherroepelijk zijn komen vast te staan. De vraag of kennisgroepstandpunten ook betekenis zouden kunnen hebben voor onherroepelijk vaststaande aanslagen behandel ik in paragraaf 8.
2. Het fenomeen kennisgroepstandpunten
Niet zelden komen in het proces van heffing en inning vragen op waarop in de wet, jurisprudentie en eerder vastgesteld beleid geen duidelijk antwoord is te vinden. Teneinde tot een eenduidige beantwoording van dergelijke rechtsvragen te komen, dient de Inspecteur deze in voorkomende gevallen voor te leggen aan een van de 26 kennisgroepen. In deze kennisgroepen zitten experts op het terrein waarover de vraag wordt gesteld. De competente kennisgroep neemt in de regel na een uitgebreide analyse een standpunt in, waarna de Inspecteur in beginsel gehouden is dat standpunt over te nemen en toe te passen. Het is de bedoeling dat de kennisgroepstandpunten vervolgens worden opgenomen in een beleidsbesluit. Het Besluit fiscaal bestuursrecht schrijft voor hoe die procedure in zijn werk gaat. Kort gezegd, komt het erop neer dat het kennisgroepstandpunt binnen zes weken na beantwoording aan de behandelend Inspecteur wordt vastgelegd in de vorm van een conceptbeleidsbesluit en na consultatie van vertegenwoordigers van belastingadviseurs en het bedrijfsleven definitief wordt gemaakt. Dat laatste gebeurt dan door publicatie van het beleidsbesluit in de Staatscourant.